35 рдХे рдмाрдж рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा: рдЪुрдиौрддिрдпां рдФрд░ рд╕ाрд╡рдзाрдиिрдпां - рдЖрдкрдХी рдЙрдо्рд░ рдФрд░ рдк्рд░рдЬрдирди рдХ्рд╖рдорддा рдХा рдкूрд░ा рд╕рдЪ ЁЯС╢ЁЯд░
рдХ्рдпा рдЖрдк рдЬाрдирддी рд╣ैं рдХि рдЙрдо्рд░ рдХैрд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░рддी рд╣ै рдЖрдкрдХी рдоाрддृрдд्рд╡ рдпाрдд्рд░ा? рдПрдХ рд╕ंрдкूрд░्рдг рдЧाрдЗрдб!
рд╡िрд╡рд░рдг: рдХ्рдпा рдЖрдк 35 рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рд╣ैं рдФрд░ рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕ोрдЪ рд░рд╣ी рд╣ैं, рдпा рдЗрд╕ рдЙрдо्рд░ рдоें рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рд╕े рдЬुрдб़ी рдЪिंрддाрдУं рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं? рдпрд╣ рд╡िрд╕्рддृрдд рдЧाрдЗрдб рдЖрдкрдХो рдЙрдо्рд░ рдХे рд╕ाрде рдЬुрдб़ी рдмांрдЭрдкрди рдФрд░ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХी рдЬрдЯिрд▓рддाрдУं рдХो рд╕рдордЭрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░ेрдЧा। рд╣рдо рдЬाрдиेंрдЧे рдХि рдХैрд╕े рдЖрдкрдХी рдЙрдо्рд░ рдЖрдкрдХी рдк्рд░рдЬрдирди рдХ्рд╖рдорддा рдХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░рддी рд╣ै, рдХौрди рд╕ी рдЪुрдиौрддिрдпां рдЖ рд╕рдХрддी рд╣ैं, рдФрд░ рд╕рдмрд╕े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг, рдЖрдк рдПрдХ рд╕्рд╡рд╕्рде рдФрд░ рд╕рдлрд▓ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рд▓िрдП рдХ्рдпा рдХрджрдо рдЙрдаा рд╕рдХрддी рд╣ैं। рдпрд╣ рд▓ेрдЦ рднाрд░рддीрдп рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рдЬीрд╡рди рдХे рдЙрджाрд╣рд░рдгों рдФрд░ рд╡्рдпाрд╡рд╣ाрд░िрдХ рд╕рд▓ाрд╣ рдХे рд╕ाрде, рд╣рд░ рдХिрд╕ी рдХे рд▓िрдП рдЬाрдирдХाрд░ीрдкूрд░्рдг рдФрд░ рдк्рд░ेрд░рдгाрджाрдпрдХ рд╣ोрдЧा।
ЁЯУЕ рдорд╣िрд▓ा рдХी рдк्рд░рдЬрдирди рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рдЙрдо्рд░ рдХा рд░िрд╢्рддा: рдХ्рдпों 'рдмाрдпोрд▓ॉрдЬिрдХрд▓ рдХ्рд▓ॉрдХ' рдоाрдпрдиे рд░рдЦрддी рд╣ै?
рдЖрдзुрдиिрдХ рд╕рдоाрдЬ рдоें, рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдХрд░िрдпрд░ рдмрдиाрдиा, рд╢िрдХ्рд╖ा рдкूрд░ी рдХрд░рдиा рдФрд░ рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд▓рдХ्рд╖्рдпों рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдЖрдо рд╣ोрддा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдЪрд▓рддे, рдХрдИ рдорд╣िрд▓ाрдПं 30 рдпा 35 рдХी рдЙрдо्рд░ рдХे рдмाрдж рдоाँ рдмрдирдиे рдХा рдиिрд░्рдгрдп рд▓ेрддी рд╣ैं। рдпрд╣ рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдФрд░ рд╕рд╢рдХ्рдд рдиिрд░्рдгрдп рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी рдХुрдЫ рдЬैрд╡िрдХ рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХрддाрдПं рднी рдЬुрдб़ी рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ें рд╕рдордЭрдиा рдмेрд╣рдж рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै। рд╣рдоाрд░ी "рдмाрдпोрд▓ॉрдЬिрдХрд▓ рдХ्рд▓ॉрдХ" рдпा рдЬैрд╡िрдХ рдШрдб़ी, рд╣рдоाрд░ी рдк्рд░рдЬрдирди рдХ्рд╖рдорддा рдкрд░ рд╕ीрдзा рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓рддी рд╣ै।
рдЬैрд╡िрдХ рдШрдб़ी рдХ्рдпा рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ рдХ्рдпों рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै?
рдорд╣िрд▓ाрдПं рдЬрди्рдо рд╕े рд╣ी рдЕрдкрдиे рд╕рднी рдЕंрдбाрдгुрдУं (eggs) рдХे рд╕ाрде рдкैрджा рд╣ोрддी рд╣ैं। рдпे рдЕंрдбाрдгु рдЙрдирдХी рдЕंрдбाрд╢рдп (ovaries) рдоें рдЬрдоा рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЬрди्рдо рдХे рд╕рдордп рд▓рдЧрднрдЧ 1 рд╕े 2 рдоिрд▓िрдпрди рдЕंрдбाрдгु рд╣ोрддे рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рдпौрд╡рди рддрдХ рдЗрдирдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдШрдЯрдХрд░ 300,000 рд╕े 500,000 рд░рд╣ рдЬाрддी рд╣ै। рд╣рд░ рдоाрд╕िрдХ рдзрд░्рдо рдЪрдХ्рд░ (menstrual cycle) рдХे рджौрд░ाрди, рд╕ैрдХрдб़ों рдЕंрдбाрдгु рд╢рд░ीрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрд╡рд╢ोрд╖िрдд рдХрд░ рд▓िрдП рдЬाрддे рд╣ैं, рдФрд░ рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ (рдпा рдХрднी-рдХрднी рдХुрдЫ) рдкрд░िрдкрдХ्рд╡ рд╣ोрдХрд░ рдУрд╡्рдпूрд▓ेрд╢рди рдХे рд▓िрдП рдЬाрд░ी рд╣ोрддा рд╣ै।
рдЬैрд╕े-рдЬैрд╕े рдорд╣िрд▓ा рдХी рдЙрдо्рд░ рдмрдв़рддी рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдФрд░ рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рджोрдиों рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рдЖрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдЧिрд░ाрд╡рдЯ 30 рдХे рджрд╢рдХ рдХे рдордз्рдп рдоें, рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े 35 рдХी рдЙрдо्рд░ рдХे рдмाрдж, рддेрдЬ़ी рд╕े рд╣ोрддी рд╣ै।
рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рдХрдоी (Declining Egg Quantity): 35 рдХे рдмाрдж, рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рдкाрд╕ рд╢ेрд╖ рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдХाрдлी рдХрдо рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ै рдЬिрд╕े рд░ोрдХा рдирд╣ीं рдЬा рд╕рдХрддा। рдХрдо рдЕंрдбाрдгु рд╣ोрдиे рдХा рдорддрд▓рдм рд╣ै рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХा рдХрдо рд╣ोрдиा।
рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдоें рдЧिрд░ाрд╡рдЯ (Declining Egg Quality): рдЙрдо्рд░ рдХे рд╕ाрде, рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рднी рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдкुрд░ाрдиे рдЕंрдбाрдгुрдУं рдоें рдЧुрдгрд╕ूрдд्рд░ (chromosomal) рд╕ंрдмंрдзी рдЕрд╕ाрдоाрди्рдпрддाрдПं (abnormalities) рд╣ोрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдЕрдзिрдХ рд╣ोрддी рд╣ै। рдпे рдЕрд╕ाрдоाрди्рдпрддाрдПं рдЧрд░्рднрдкाрдд, рдЬрди्рдо рджोрд╖ рдпा рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЕрди्рдп рдЬрдЯिрд▓рддाрдУं рдХा рдХाрд░рдг рдмрди рд╕рдХрддी рд╣ैं।
рдпрд╣ рд╕рдордЭрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдХोрдИ 'рдЦрд░ाрдм' рдмाрдд рдирд╣ीं рд╣ै; рдпрд╣ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рдЬैрд╡िрдХ рддрде्рдп рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕ рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд╕ाрде, рд╣рдо рдмेрд╣рддрд░ рдиिрд░्рдгрдп рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЕрдкрдиी рдоाрддृрдд्рд╡ рдпाрдд्рд░ा рдХे рд▓िрдП рдЕрдзिрдХ рдк्рд░рднाрд╡ी рдвंрдЧ рд╕े рдпोрдЬрдиा рдмрдиा рд╕рдХрддे рд╣ैं।
ЁЯзР 35 рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЙрдо्рд░ рдХे рдмाрдж рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдоें рдЪुрдиौрддिрдпाँ: рдоाрддृрдд्рд╡ рдХा рд░ाрд╕्рддा рдЗрддрдиा рдЖрд╕ाрди рдХ्рдпों рдирд╣ीं рд▓рдЧрддा?
35 рдХी рдЙрдо्рд░ рдХे рдмाрдж рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░ рд░рд╣ी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХो рдЕрдХ्рд╕рд░ рдХрдИ рддрд░рд╣ рдХी рдЪुрдиौрддिрдпों рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдпे рдЪुрдиौрддिрдпाँ рдмांрдЭрдкрди рд╕े рд▓ेрдХрд░ рд╕рдлрд▓ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рддрдХ рдлैрд▓ी рд╣ुрдИ рд╣ैं।
1. рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдоें рд▓рдЧрдиे рд╡ाрд▓ा рдЕрдзिрдХ рд╕рдордп
рдпुрд╡ा рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХी рддुрд▓рдиा рдоें, 35 рд╡рд░्рд╖ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХो рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХрд░рдиे рдоें рдЕрдзिрдХ рд╕рдордп рд▓рдЧ рд╕рдХрддा рд╣ै। 20-24 рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ा рдХो рдПрдХ рд╡рд░्рд╖ рдХे рднीрддрд░ рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХी 86% рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ोрддी рд╣ै, рд╡рд╣ीं 35-39 рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ा рдХो рдпрд╣ рд╕ंрднाрд╡рдиा рдШрдЯрдХрд░ рд▓рдЧрднрдЧ 60% рд░рд╣ рдЬाрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХी рдХрдо рд╕ंрдЦ्рдпा рдФрд░ рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдХे рдХाрд░рдг рд╣ोрддा рд╣ै।
2. рдмांрдЭрдкрди рдХे рдмрдв़рддे рдоाрдорд▓े
рдЙрдо्рд░ рдмрдв़рдиे рдХे рд╕ाрде рдмांрдЭрдкрди (Infertility) рдХा рдЬोрдЦिрдо рдХाрдлी рдмрдв़ рдЬाрддा рд╣ै। рдЖंрдХрдб़ों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, 35 рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЙрдо्рд░ рдХे рдмाрдж рд▓рдЧрднрдЧ 3 рдоें рд╕े 1 рдорд╣िрд▓ा рдХो рдмांрдЭрдкрди рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕े рдк्рд░ाрдердоिрдХ рдмांрдЭрдкрди (Primary Infertility) рдХे рд░ूрдк рдоें рдкрд░िрднाрд╖िрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдпрджि рдЖрдк рдПрдХ рд╕ाрд▓ рд╕े рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं рдФрд░ рдЧрд░्рднрд╡рддी рдирд╣ीं рд╣ो рдкा рд░рд╣े рд╣ैं, рдпा рдоाрдз्рдпрдоिрдХ рдмांрдЭрдкрди (Secondary Infertility) рдпрджि рдЖрдк рдкрд╣рд▓े рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХрд░ рдЪुрдХी рд╣ैं рд▓ेрдХिрди рдЕрдм рдирд╣ीं рдХрд░ рдкा рд░рд╣ी рд╣ैं।
3. рд╕рд╣ाрдпрдХ рдк्рд░рдЬрдирди рддрдХрдиीрдХें (ARTs) рдЬैрд╕े IVF
рдЬрдм рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдоुрд╢्рдХिрд▓ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рддो рдХрдИ рдЬोрдб़े рд╕рд╣ाрдпрдХ рдк्рд░рдЬрдирди рддрдХрдиीрдХों (Assisted Reproductive Technologies - ARTs) рдХा рд╕рд╣ाрд░ा рд▓ेрддे рд╣ैं। рдЗрдирдоें рд╕рдмрд╕े рдЖрдо рд╣ै рдЗрди рд╡िрдЯ्рд░ो рдлрд░्рдЯिрд▓ाрдЗрдЬेрд╢рди (In Vitro Fertilization - IVF)।
IVF рдХ्рдпा рд╣ै? IVF рдПрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рдорд╣िрд▓ा рдХे рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХो рд╢рд░ीрд░ рдХे рдмाрд╣рд░, рдк्рд░рдпोрдЧрд╢ाрд▓ा рдоें рд╢ुрдХ्рд░ाрдгु (sperm) рдХे рд╕ाрде рдиिрд╖ेрдЪिрдд (fertilized) рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдлिрд░ рдкрд░िрдгाрдоी рдн्рд░ूрдг (embryo) рдХो рдорд╣िрд▓ा рдХे рдЧрд░्рднाрд╢рдп (uterus) рдоें рдк्рд░рдд्рдпाрд░ोрдкिрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
IVF рдоें рдЙрдо्рд░ рдХा рдк्рд░рднाрд╡: рд╣ाрд▓ांрдХि IVF рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЗрд╕рдХी рд╕рдлрд▓рддा рджрд░ рднी рдорд╣िрд▓ा рдХी рдЙрдо्рд░ рдХे рд╕ाрде рдШрдЯрддी рдЬाрддी рд╣ै। 35 рд╕े рдХрдо рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд▓िрдП IVF рдХी рд╕рдлрд▓рддा рджрд░ рдХाрдлी рдЕрдзिрдХ рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬрдмрдХि 40 рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдХाрдлी рдХрдо рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдлिрд░ рд╕े рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдФрд░ рд╕ंрдЦ्рдпा рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рдХрд░рддा рд╣ै।
рдЕрди्рдп ART рд╡िрдХрд▓्рдк: рдЗрд╕рдоें IUI (Intrauterine Insemination), рдбोрдирд░ рдПрдЧ (Donor Egg) рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ, рдпा рд╕рд░ोрдЧेрд╕ी (Surrogacy) рдЬैрд╕े рд╡िрдХрд▓्рдк рднी рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдбोрдирд░ рдПрдЧ рдЙрди рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░्рдп рд╡िрдХрд▓्рдк рд╣ै рдЬिрдирдХे рдЕрдкрдиे рдЕंрдбाрдгु рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдпा рд╕ंрдЦ्рдпा рдХрдо рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै।
рдЗрди рдЪुрдиौрддिрдпों рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж, рдпрд╣ рд╕рдордЭрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै рдХि рджेрд░ рд╕े рдоाрддृрдд्рд╡ рдЕрд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕рд╣ी рдЬाрдирдХाрд░ी, рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рд╕рд╣ाрдпрддा рдФрд░ рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдХे рд╕ाрде, рдХрдИ рдорд╣िрд▓ाрдПं 35 рдХे рдмाрдж рднी рд╕рдлрд▓ рдФрд░ рд╕्рд╡рд╕्рде рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддी рд╣ैं।
⚠️ рдмрдб़ी рдЙрдо्рд░ рдоें рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рд╕े рдЬुрдб़ी рдЬрдЯिрд▓рддाрдПँ: рдоाँ рдФрд░ рдмрдЪ्рдЪे рджोрдиों рдХे рд▓िрдП рдХ्рдпा рд╣ैं рдЬोрдЦिрдо?
35 рд╡рд░्рд╖ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХो "рдЙрди्рдирдд рдоाрддृ рдЖрдпु" (Advanced Maternal Age - AMA) рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡рд░्рдЧीрдХृрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рд╢्рд░ेрдгी рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХो рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рджौрд░ाрди рдХुрдЫ рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЬोрдЦिрдоों рдФрд░ рдЬрдЯिрд▓рддाрдУं рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░рдиा рдкрдб़ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрди рдЬोрдЦिрдоों рдХो рд╕рдордЭрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै рддाрдХि рд╕рдордп рдкрд░ рдЙрдЪिрдд рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рджेрдЦрднाрд▓ рдФрд░ рд╕ाрд╡рдзाрдиी рдмрд░рддी рдЬा рд╕рдХे।
1. рдЧрд░्рднрдкाрдд рдХा рдмрдв़рддा рдЬोрдЦिрдо (Increased Risk of Miscarriage)
рдЙрдо्рд░ рдмрдв़рдиे рдХे рд╕ाрде рдЧрд░्рднрдкाрдд (Miscarriage) рдХा рдЬोрдЦिрдо рдХाрдлी рдмрдв़ рдЬाрддा рд╣ै। 20 рдХे рджрд╢рдХ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдоें рдЧрд░्рднрдкाрдд рдХी рджрд░ рд▓рдЧрднрдЧ 10% рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬрдмрдХि 40 рд╡рд░्рд╖ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ 40% рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдоुрдЦ्рдп рдХाрд░рдг рдЕंрдбाрдгुрдУं рдоें рдЧुрдгрд╕ूрдд्рд░ рд╕ंрдмंрдзी рдЕрд╕ाрдоाрди्рдпрддाрдПं рд╣ैं, рдЬो рдЕрдХ्рд╕рд░ рдн्рд░ूрдг рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдоें рдмाрдзा рдбाрд▓рддी рд╣ैं।
2. рдЬेрд╕्рдЯेрд╢рдирд▓ рдбाрдпрдмिрдЯीрдЬ (Gestational Diabetes)
рдпрд╣ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рджौрд░ाрди рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдордзुрдоेрд╣ рд╣ै। 35 рд╡рд░्рд╖ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдоें рдЬेрд╕्рдЯेрд╢рдирд▓ рдбाрдпрдмिрдЯीрдЬ рд╣ोрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдЕрдзिрдХ рд╣ोрддी рд╣ै। рдпрджि рдЗрд╕рдХा рдк्рд░рдмंрдзрди рдаीрдХ рд╕े рди рдХिрдпा рдЬाрдП, рддो рдпрд╣ рдоाँ рдФрд░ рдмрдЪ्рдЪे рджोрдиों рдХे рд▓िрдП рдЧंрднीрд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕рдорд╕्рдпाрдПं рдкैрджा рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬैрд╕े рдХि рдмрдЪ्рдЪे рдХा рдмрдб़ा рдЖрдХाрд░ (macrosomia), рдЬिрд╕рд╕े рдк्рд░рд╕рд╡ рдоें рдХрдаिрдиाрдИ рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै, рдпा рдмрдЪ्рдЪे рдоें рдЬрди्рдо рдХे рдмाрдж рд░рдХ्рдд рд╢рд░्рдХрд░ा рдХा рдХрдо рд╣ोрдиा।
3. рд╣ाрдИ рдм्рд▓рдб рдк्рд░ेрд╢рд░ (High Blood Pressure) рдФрд░ рдк्рд░ी-рдПрдХ्рд▓ेрдордк्рд╕िрдпा (Pre-eclampsia)
рдЙрди्рдирдд рдоाрддृ рдЖрдпु рд╡ाрд▓ी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдоें рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рдЙрдЪ्рдЪ рд░рдХ्рддрдЪाрдк (Gestational Hypertension) рдФрд░ рдк्рд░ी-рдПрдХ्рд▓ेрдордк्рд╕िрдпा рдХा рдЬोрдЦिрдо рдмрдв़ рдЬाрддा рд╣ै। рдк्рд░ी-рдПрдХ्рд▓ेрдордк्рд╕िрдпा рдПрдХ рдЧंрднीрд░ рд╕्рдеिрддि рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рдЙрдЪ्рдЪ рд░рдХ्рддрдЪाрдк рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдоूрдд्рд░ рдоें рдк्рд░ोрдЯीрди рдХा рдиिрдХрд▓рдиा рдФрд░ рдЕрди्рдп рдЕंрдЧों рдХो рдиुрдХрд╕ाрди рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдоाँ рдФрд░ рдмрдЪ्рдЪे рджोрдиों рдХे рд▓िрдП рдЦрддрд░рдиाрдХ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдФрд░ рд╕рдордп рд╕े рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рд╕рд╡ рдХा рдХाрд░рдг рдмрди рд╕рдХрддा рд╣ै।
4. рд╕рдордп рд╕े рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рд╕рд╡ (Preterm Labor)
35 рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдоें рд╕рдордп рд╕े рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рд╕рд╡ (37 рд╕рдк्рддाрд╣ рд╕े рдкрд╣рд▓े) рд╣ोрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдмрдв़ рдЬाрддी рд╣ै। рд╕рдордп рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЬрди्рдоे рд╢िрд╢ुрдУं рдХो рдЕрдХ्рд╕рд░ рд╢्рд╡рд╕рди рд╕ंрдмंрдзी рд╕рдорд╕्рдпाрдПं (respiratory problems), рдХрдо рдЬрди्рдо рд╡рдЬрди (low birth weight) рдФрд░ рдЕрди्рдп рд╡िрдХाрд╕ рд╕ंрдмंрдзी рдЪुрдиौрддिрдпां рд╣ोрддी рд╣ैं।
5. рд╕िрдЬेрд░िрдпрди рд╕ेрдХ्рд╢рди рдХी рдЕрдзिрдХ рд╕ंрднाрд╡рдиा (Higher Chance of C-section)
рдЙрдо्рд░ рдмрдв़рдиे рдХे рд╕ाрде рд╕िрдЬेрд░िрдпрди рд╕ेрдХ्рд╢рди (C-section) рд╕े рдбिрд▓ीрд╡рд░ी рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдмрдв़ рдЬाрддी рд╣ै। рдпрд╣ рдХрдИ рдХाрд░рдХों рдХे рдХाрд░рдг рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬैрд╕े рдХि рдмрдб़ा рдмрдЪ्рдЪा, рдк्рд░рд╕рд╡ рдХी рдзीрдоी рдк्рд░рдЧрддि, рдпा рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рджौрд░ाрди рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рдЬрдЯिрд▓рддाрдПं।
6. рдк्рд▓ेрд╕ेंрдЯा рд╕े рдЬुрдб़ी рд╕рдорд╕्рдпाрдПँ (Placental Issues)
рдк्рд▓ेрд╕ेंрдЯा рдк्рд░िрд╡िрдпा (Placenta Previa) рдпा рдк्рд▓ेрд╕ेंрдЯрд▓ рдПрдм्рд░рдк्рд╢рди (Placental Abruption) рдЬैрд╕ी рдк्рд▓ेрд╕ेंрдЯा рд╕ंрдмंрдзी рдЬрдЯिрд▓рддाрдУं рдХा рдЬोрдЦिрдо рднी рдмрдв़ рдЬाрддा рд╣ै। рдк्рд▓ेрд╕ेंрдЯा рдк्рд░िрд╡िрдпा рдоें рдк्рд▓ेрд╕ेंрдЯा рдЧрд░्рднाрд╢рдп рдЧ्рд░ीрд╡ा (cervix) рдХो рдЖंрд╢िрдХ рдпा рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдврдХ рд▓ेрддा рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдЧंрднीрд░ рд░рдХ्рддрд╕्рд░ाрд╡ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдк्рд▓ेрд╕ेंрдЯрд▓ рдПрдм्рд░рдк्рд╢рди рдоें рдк्рд▓ेрд╕ेंрдЯा рдЧрд░्рднाрд╢рдп рдХी рджीрд╡ाрд░ рд╕े рд╕рдордп рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЕрд▓рдЧ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдЬो рдПрдХ рдЖрдкाрддрдХाрд▓ीрди рд╕्рдеिрддि рд╣ै।
7. рдЬрди्рдо рджोрд╖ рдФрд░ рдЖрдиुрд╡ंрд╢िрдХ рдЕрд╕ाрдоाрди्рдпрддाрдПँ (Birth Defects and Genetic Abnormalities)
рдпрд╣ рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдЪिंрддाрдЬрдирдХ рдЬोрдЦिрдоों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै। 35 рдХे рдмाрдж, рдбाрдЙрди рд╕िंрдб्рд░ोрдо (Down Syndrome), рдПрдбрд╡рд░्рдб्рд╕ рд╕िंрдб्рд░ोрдо (Edwards Syndrome) рдФрд░ рдкрдЯाрдК рд╕िंрдб्рд░ोрдо (Patau Syndrome) рдЬैрд╕े рдЧुрдгрд╕ूрдд्рд░ рд╕ंрдмंрдзी рдЕрд╕ाрдоाрди्рдпрддाрдУं рд╡ाрд▓े рдмрдЪ्рдЪे рдХे рдЬрди्рдо рдХा рдЬोрдЦिрдо рдмрдв़ рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрджाрд╣рд░рдг рдХे рд▓िрдП:
20 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдбाрдЙрди рд╕िंрдб्рд░ोрдо рдХा рдЬोрдЦिрдо рд▓рдЧрднрдЧ 1 рдЗрди 1450 рд╣ोрддा рд╣ै।
35 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдпрд╣ рдЬोрдЦिрдо рд▓рдЧрднрдЧ 1 рдЗрди 380 рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।
40 рд╕ाрд▓ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдпрд╣ рдЬोрдЦिрдо рд▓рдЧрднрдЧ 1 рдЗрди 100 рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।
рдЗрди рдЬोрдЦिрдоों рдХा рдкрддा рд▓рдЧाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рджौрд░ाрди рд╡िрднिрди्рди рд╕्рдХ्рд░ीрдиिंрдЧ рдФрд░ рдбाрдпрдЧ्рдиोрд╕्рдЯिрдХ рдЯेрд╕्рдЯ (рдЬैрд╕े NIPT, рдЕрдоीрдиिрдпोрд╕ेंрдЯेрд╕िрд╕, CVS) рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ोрддे рд╣ैं।
8. рдЬुрдб़рд╡ाँ рдпा рдорд▓्рдЯीрдкрд▓ рдк्рд░ेрдЧ्рдиेंрд╕ी (Twins or Multiple Pregnancy)
рдХुрдЫ рдЕрдз्рдпрдпрдиों рд╕े рдкрддा рдЪрд▓рддा рд╣ै рдХि 35 рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдоें рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдЬुрдб़рд╡ाँ рдмрдЪ्рдЪे рд╣ोрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдеोрдб़ी рдмрдв़ рдЬाрддी рд╣ै, рд╕ंрднрд╡рддः рд╣ाрд░्рдоोрдирд▓ рдкрд░िрд╡рд░्рддрдиों рдХे рдХाрд░рдг। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, IVF рдЬैрд╕ी ART рддрдХрдиीрдХों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдиे рдкрд░ рдорд▓्рдЯीрдкрд▓ рдк्рд░ेрдЧ्рдиेंрд╕ी рдХा рдЬोрдЦिрдо рдХाрдлी рдмрдв़ рдЬाрддा рд╣ै। рдорд▓्рдЯीрдкрд▓ рдк्рд░ेрдЧ्рдиेंрд╕ी рд╕े рд╕рдордп рд╕े рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рд╕рд╡ рдФрд░ рдЕрди्рдп рдЬрдЯिрд▓рддाрдУं рдХा рдЬोрдЦिрдо рднी рдмрдв़ рдЬाрддा рд╣ै।
рдпрд╣ рд╕рдордЭрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै рдХि рдпे рдЬोрдЦिрдо рдХेрд╡рд▓ рд╕ंрднाрд╡рдиाрдПं рд╣ैं, рдФрд░ рд╣рд░ рдорд╣िрд▓ा рдХो рдЗрдирдХा рд╕ाрдордиा рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा। рдиिрдпрдоिрдд рдФрд░ рд╕рддрд░्рдХ рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рджेрдЦрднाрд▓ рдЗрди рдЬोрдЦिрдоों рдХो рдХрдо рдХрд░рдиे рдФрд░ рд╕्рд╡рд╕्рде рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рдиे рдоें рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рднूрдоिрдХा рдиिрднाрддी рд╣ै।
ЁЯМ┐ рд╕्рд╡рд╕्рде рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рд▓िрдП рддैрдпाрд░ी рдФрд░ рд╕ुрдЭाрд╡: 35 рдХे рдмाрдж рднी рдоाрддृрдд्рд╡ рдХी рдпाрдд्рд░ा рдХो рд╕рдлрд▓ рдХैрд╕े рдмрдиाрдПं?
35 рд╡рд░्рд╖ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдоें рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдФрд░ рд╕्рд╡рд╕्рде рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рд▓िрдП рд╕ाрд╡рдзाрдиीрдкूрд░्рд╡рдХ рдпोрдЬрдиा рдФрд░ рдХुрдЫ рд╡िрд╢ेрд╖ рдХрджрдо рдЙрдаाрдиा рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै। рд╕рд╣ी рддैрдпाрд░ी рдФрд░ рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рд╕े рдЬोрдЦिрдоों рдХो рдХрдо рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдФрд░ рд╕рдлрд▓ рдкрд░िрдгाрдо рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдмрдв़ाрдИ рдЬा рд╕рдХрддी рд╣ै।
1. рдк्рд░ी-рдХंрд╕ेрдк्рд╢рди рдЪेрдХрдЕрдк (Pre-conception Checkup): рдкрд╣рд▓ा рдФрд░ рд╕рдмрд╕े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХрджрдо
рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХी рдХोрд╢िрд╢ рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдПрдХ рд╡्рдпाрдкрдХ рдк्рд░ी-рдХंрд╕ेрдк्рд╢рди рдЪेрдХрдЕрдк рдХрд░рд╡ाрдиा рдмेрд╣рдж рдЬ़рд░ूрд░ी рд╣ै।
рдбॉрдХ्рдЯрд░ рд╕े рдкрд░ाрдорд░्рд╢: рдЕрдкрдиे рд╕्рдд्рд░ी рд░ोрдЧ рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ (gynecologist) рд╕े рдоिрд▓ें рдФрд░ рдЕрдкрдиी рдоेрдбिрдХрд▓ рд╣िрд╕्рдЯ्рд░ी, рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕्рдеिрддि, рдХिрд╕ी рднी рдкुрд░ाрдиी рдмीрдоाрд░ी (рдЬैрд╕े рдордзुрдоेрд╣, рдеाрдпрд░ाрдЗрдб, рдЙрдЪ्рдЪ рд░рдХ्рддрдЪाрдк) рдФрд░ рдЪрд▓ рд░рд╣ी рджрд╡ाрдУं рдкрд░ рдЪрд░्рдЪा рдХрд░ें।
рдЯीрдХाрдХрд░рдг рдХी рд╕्рдеिрддि (Vaccination Status): рд░ूрдмेрд▓ा (rubella) рдФрд░ рдЪिрдХрдирдкॉрдХ्рд╕ (chickenpox) рдЬैрд╕े рдЯीрдХों рдХी рд╕्рдеिрддि рдХी рдЬाँрдЪ рдХрд░ें। рдпрджि рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ो, рддो рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЯीрдХाрдХрд░рдг рдХрд░рд╡ाрдПं।
рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдкрд░ рдЪрд░्рдЪा: рдзूрдо्рд░рдкाрди, рд╢рд░ाрдм рдпा рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рдирд╢ीрд▓े рдкрджाрд░्рде рдХे рд╕ेрд╡рди рдкрд░ рдЪрд░्рдЪा рдХрд░ें рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдмंрдж рдХрд░рдиे рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рд▓ें।
рдлोрд▓िрдХ рдПрд╕िрдб (Folic Acid): рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдлोрд▓िрдХ рдПрд╕िрдб рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджेंрдЧे, рдЖрджрд░्рд╢ рд░ूрдк рд╕े рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░рдиे рд╕े рдХрдо рд╕े рдХрдо рдПрдХ рдорд╣ीрдиे рдкрд╣рд▓े। рдпрд╣ рд╢िрд╢ु рдоें рди्рдпूрд░рд▓ рдЯ्рдпूрдм рджोрд╖ (neural tube defects) рдХे рдЬोрдЦिрдо рдХो рдХрдо рдХрд░рддा рд╣ै।
2. рд╕्рд╡рд╕्рде рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी (Healthy Lifestyle): рдЖрдкрдХे рдФрд░ рд╢िрд╢ु рдХे рд▓िрдП
рдПрдХ рд╕्рд╡рд╕्рде рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рд▓िрдП рдЖрдкрдХे рд╢рд░ीрд░ рдХो рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддी рд╣ै рдФрд░ рдЬрдЯिрд▓рддाрдУं рдХे рдЬोрдЦिрдо рдХो рдХрдо рдХрд░рддी рд╣ै।
рд╕ंрддुрд▓िрдд рдЖрд╣ाрд░ (Balanced Diet): рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдлрд▓, рд╕рдм्рдЬिрдпां, рд╕ाрдмुрдд рдЕрдиाрдЬ, рд▓ीрди рдк्рд░ोрдЯीрди рдФрд░ рд╕्рд╡рд╕्рде рд╡рд╕ा рдпुрдХ्рдд рдкौрд╖्рдЯिрдХ рдЖрд╣ाрд░ рд▓ें। рдЬंрдХ рдлूрдб рдФрд░ рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдк्рд░рд╕ंрд╕्рдХृрдд рднोрдЬрди рд╕े рдмрдЪें।
рдиिрдпрдоिрдд рд╡्рдпाрдпाрдо (Regular Exercise): рдордз्рдпрдо рддीрд╡्рд░рддा рд╡ाрд▓े рд╡्рдпाрдпाрдо рдЬैрд╕े рдЪрд▓рдиा, рдпोрдЧ рдпा рддैрд░ाрдХी рдХो рдЕрдкрдиी рджिрдирдЪрд░्рдпा рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░ें। рд╡्рдпाрдпाрдо рддрдиाрд╡ рдХो рдХрдо рдХрд░рдиे рдФрд░ рд╕्рд╡рд╕्рде рд╡рдЬрди рдмрдиाрдП рд░рдЦрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддा рд╣ै।
рд╕्рд╡рд╕्рде рд╡рдЬрди рдмрдиाрдП рд░рдЦें (Maintain a Healthy Weight): рдЕрдзिрдХ рд╡рдЬрди рдпा рдХрдо рд╡рдЬрди рджोрдиों рд╣ी рдк्рд░рдЬрдирди рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЕрдкрдиे рдбॉрдХ्рдЯрд░ рд╕े рд╕्рд╡рд╕्рде рд╡рдЬрди рд╕ीрдоा рдХे рдмाрд░े рдоें рдмाрдд рдХрд░ें।
рддрдиाрд╡ рдк्рд░рдмंрдзрди (Stress Management): рддрдиाрд╡ рдк्рд░рдЬрдирди рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдкрд░ рдирдХाрд░ाрдд्рдордХ рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдпोрдЧ, рдз्рдпाрди, рдЧрд╣рд░ी рд╕ाँрд╕ рд▓ेрдиे рдХे рд╡्рдпाрдпाрдо рдпा рдЕрди्рдп рдЖрд░ाрдорджाрдпрдХ рдЧрддिрд╡िрдзिрдпों рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рддрдиाрд╡ рдХो рдк्рд░рдмंрдзिрдд рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░ें।
3. рдиिрдпрдоिрдд рдЬाँрдЪें рдФрд░ рдлॉрд▓ो-рдЕрдк (Regular Check-ups and Follow-up): рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рджौрд░ाрди рд╕ाрд╡рдзाрдиी
рдПрдХ рдмाрд░ рдЬрдм рдЖрдк рдЧрд░्рднрд╡рддी рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं, рддो рдиिрдпрдоिрдд рдк्рд░рд╕рд╡рдкूрд░्рд╡ рдЬाँрдЪें (antenatal check-ups) рдЕрдд्рдпंрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं।
рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ों рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░ें: рд╕рднी рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдЬाँрдЪों, рдкрд░ीрдХ्рд╖рдгों рдФрд░ рд╕्рдХैрди рдХे рд▓िрдП рд╕рдордп рдкрд░ рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рд░рд╣ें।
рдЙрдЪ्рдЪ рдЬोрдЦिрдо рд╡ाрд▓ी рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ (High-Risk Pregnancy Specialist): рдпрджि рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ो, рддो рдЖрдкрдХा рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдЖрдкрдХो рдПрдХ рдЙрдЪ्рдЪ рдЬोрдЦिрдо рд╡ाрд▓ी рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ рдХे рдкाрд╕ рднेрдЬ рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬिрдирдХे рдкाрд╕ рдРрд╕ी рдЬрдЯिрд▓рддाрдУं рдХो рдк्рд░рдмंрдзिрдд рдХрд░рдиे рдоें рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮрддा рд╣ोрддी рд╣ै।
рдм्рд▓рдб рдк्рд░ेрд╢рд░ рдФрд░ рдбाрдпрдмिрдЯीрдЬ рдкрд░ рдирдЬ़рд░ (Monitor Blood Pressure and Diabetes): рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рджौрд░ाрди рдм्рд▓рдб рдк्рд░ेрд╢рд░ рдФрд░ рд░рдХ्рдд рд╢рд░्рдХрд░ा рдХे рд╕्рддрд░ рдХी рдиिрдпрдоिрдд рдиिрдЧрд░ाрдиी рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै, рдЦाрд╕рдХрд░ рдпрджि рдЖрдкрдХो рдкрд╣рд▓े рд╕े рдХोрдИ рдЬोрдЦिрдо рдХाрд░рдХ рд╣ै।
4. рд╕рд╣ी рдкोрд╖рдг рдФрд░ рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ्рд╕ (Proper Nutrition and Supplements): рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд╕рд╣ाрдпрддा
рд╡िрдЯाрдоिрди рдФрд░ рдЦрдиिрдЬ рдЖрдкрдХे рдФрд░ рдЖрдкрдХे рдмрдв़рддे рд╢िрд╢ु рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ैं।
рдЖрдпрд░рди (Iron): рдЖрдпрд░рди рдХी рдХрдоी рд╕े рдПрдиीрдоिрдпा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬो рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдоें рдПрдХ рдЖрдо рд╕рдорд╕्рдпा рд╣ै। рдЖрдпрд░рди рдпुрдХ्рдд рдЦाрдж्рдп рдкрджाрд░्рде (рдЬैрд╕े рдкाрд▓рдХ, рджाрд▓ें) рдЦाрдПं рдпा рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рдкрд░ рдЖрдпрд░рди рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ рд▓ें।
рдХैрд▓्рд╢िрдпрдо (Calcium): рд╣рдб्рдбिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХे рд▓िрдП рдХैрд▓्рд╢िрдпрдо рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै। рджूрдз, рджрд╣ी рдФрд░ рдкрдиीрд░ рдЬैрд╕े рдбेрдпрд░ी рдЙрдд्рдкाрдж рдпा рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рдкрд░ рдХैрд▓्рд╢िрдпрдо рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ рд▓ें।
рд╡िрдЯाрдоिрди рдбी (Vitamin D): рд╡िрдЯाрдоिрди рдбी рдХैрд▓्рд╢िрдпрдо рдЕрд╡рд╢ोрд╖рдг рдФрд░ рд╣рдб्рдбिрдпों рдХे рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдзूрдк рдоें рд╕рдордп рдмिрддाрдПं рдпा рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рдкрд░ рд╡िрдЯाрдоिрди рдбी рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ рд▓ें।
5. рдоाрдирд╕िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХा рдз्рдпाрди (Mental Health Care): рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ рд╕ंрддुрд▓рди
рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдПрдХ рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ рдпाрдд्рд░ा рд╣ै। 35 рдХे рдмाрдж, рдЪिंрддा рдпा рддрдиाрд╡ рдХा рд╕्рддрд░ рдмрдв़ рд╕рдХрддा рд╣ै।
рдЦुрд▓े рддौрд░ рдкрд░ рдмाрдд рдХрд░ें: рдЕрдкрдиी рднाрд╡рдиाрдУं рдФрд░ рдЪिंрддाрдУं рдХे рдмाрд░े рдоें рдЕрдкрдиे рд╕ाрдеी, рдкрд░िрд╡ाрд░, рджोрд╕्рддों рдпा рдбॉрдХ्рдЯрд░ рд╕े рдЦुрд▓рдХрд░ рдмाрдд рдХрд░ें।
рд╕рдорд░्рдерди рд╕рдоूрд╣ (Support Groups): рдЙрди рдорд╣िрд▓ाрдУं рд╕े рдЬुрдб़ें рдЬो рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рдХी рд╕्рдеिрддि рд╕े рдЧुрдЬрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं। рдЕрдиुрднрд╡ рд╕ाрдЭा рдХрд░рдиे рд╕े рдЖрдкрдХो рдЕрдХेрд▓ाрдкрди рдорд╣рд╕ूрд╕ рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा।
рдкेрд╢ेрд╡рд░ рдорджрдж (Professional Help): рдпрджि рдЖрдк рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдЪिंрддा рдпा рдЕрд╡рд╕ाрдж рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддी рд╣ैं, рддो рдХिрд╕ी рдкрд░ाрдорд░्рд╢рджाрддा рдпा рдордиोрд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рд╕े рдорджрдж рд▓ेрдиे рдоें рд╕ंрдХोрдЪ рди рдХрд░ें।
6. рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╕рдоूрд╣ рдФрд░ рд╕рдорд░्рдерди (Support Groups and Support): рдЕрдХेрд▓े рдирд╣ीं рд╣ैं рдЖрдк
рдкрд░िрд╡ाрд░, рджोрд╕्рддों рдФрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рд╕ाрдеी рдХा рд╕рдорд░्рдерди рдЗрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдоें рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै।
рдЕрдкрдиे рд╕ाрдеी рдХो рдЕрдкрдиी рднाрд╡рдиाрдУं рдФрд░ рдЪिंрддाрдУं рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░ें।
рдСрдирд▓ाрдЗрди рдпा рдСрдлрд▓ाрдЗрди рд╕рдорд░्рдерди рд╕рдоूрд╣ों рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ों рдЬрд╣ाँ рдЖрдк рдЕрди्рдп рдорд╣िрд▓ाрдУं рд╕े рдЬुрдб़ рд╕рдХें рдЬो рджेрд░ рд╕े рдоाрддृрдд्рд╡ рдХी рдпाрдд्рд░ा рдкрд░ рд╣ैं।
рдЗрди рд╕ुрдЭाрд╡ों рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рдХे, 35 рд╡рд░्рд╖ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рдорд╣िрд▓ाрдПं рдЕрдкрдиी рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХो рд╕्рд╡рд╕्рде рдФрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рдмрдиाрдиे рдХी рджिрд╢ा рдоें рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХрджрдо рдЙрдаा рд╕рдХрддी рд╣ैं।
ЁЯМЯ рдк्рд░ेрд░рдгाрджाрдпрдХ рднाрд░рддीрдп рдХрд╣ाрдиिрдпाँ: 35 рдХे рдмाрдж рднी рдоाрддृрдд्рд╡ рдХी рдХिрд░рдгें
рднाрд░рдд рдоें рдРрд╕ी рдХрдИ рдорд╣िрд▓ाрдПं рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ोंрдиे 35 рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рд╕рдлрд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рдоाрддृрдд्рд╡ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХिрдпा рд╣ै। рдЙрдирдХी рдХрд╣ाрдиिрдпाँ рд╣рдоें рдк्рд░ेрд░рдгा рджेрддी рд╣ैं рдФрд░ рджिрдЦाрддी рд╣ैं рдХि рд╕рд╣ी рдЬाрдирдХाрд░ी рдФрд░ рджृрдв़ рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХे рд╕ाрде, рдпрд╣ рд╕рдкрдиा рдкूрд░ा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै।
рдХрд╡िрддा рдХी рдХрд╣ाрдиी: рд╕рдкрдиों рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдоाँ
рдХрд╡िрддा, рдмेंрдЧрд▓ुрд░ु рдХी рдПрдХ 37 рд╡рд░्рд╖ीрдп рд╕ॉрдл्рдЯрд╡ेрдпрд░ рдЗंрдЬीрдиिрдпрд░, рд╣рдоेрд╢ा рд╕े рдоाँ рдмрдирдиा рдЪाрд╣рддी рдеी। рд▓ेрдХिрди рдЕрдкрдиे рдХрд░िрдпрд░ рдФрд░ рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд▓рдХ्рд╖्рдпों рдХे рдХाрд░рдг рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдпрд╣ рдиिрд░्рдгрдп рджेрд░ рд╕े рд▓िрдпा। рдЬрдм рдЙрди्рд╣ोंрдиे 35 рдХी рдЙрдо्рд░ рдоें рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХрд░рдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХी, рддो рдЙрди्рд╣ें рдХुрдЫ рдЪुрдиौрддिрдпों рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░рдиा рдкрдб़ा। рдкрд╣рд▓े рдПрдХ рд╕ाрд▓ рддрдХ рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд░ूрдк рд╕े рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░рдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рд╡े рдЧрд░्рднрд╡рддी рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрдИं।
рдЗрд╕ рджौрд░ाрди, рдХрд╡िрддा рдиे рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХिрдпा рдХि рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиी рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдЖрджрддों рдкрд░ рдз्рдпाрди рджेрдиे рдХी рдЬ़рд░ूрд░рдд рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рдЕрдиुрднрд╡ी рд╕्рдд्рд░ी рд░ोрдЧ рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ рд╕े рд╕рд▓ाрд╣ рд▓ी, рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░ी-рдХंрд╕ेрдк्рд╢рди рдЪेрдХрдЕрдк рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджी। рдЗрд╕ рдЪेрдХрдЕрдк рдоें рдкрддा рдЪрд▓ा рдХि рдЙрдирдХे рд╢рд░ीрд░ рдоें рд╡िрдЯाрдоिрди рдбी рдХी рдХुрдЫ рдХрдоी рд╣ै рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдкीрд╕ीрдУрдПрд╕ (PCOS) рдХा рд╣рд▓्рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рд╣ै।
рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рдкрд░, рдХрд╡िрддा рдиे рдЕрдкрдиी рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рдХिрдП। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рд╕ंрддुрд▓िрдд рдЖрд╣ाрд░ рдЕрдкрдиाрдиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा, рдЬिрд╕рдоें рддाрдЬे рдлрд▓, рд╕рдм्рдЬिрдпां, рджाрд▓ें рдФрд░ рд╕ाрдмुрдд рдЕрдиाрдЬ рд╢ाрдоिрд▓ рдеे। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдиिрдпрдоिрдд рд░ूрдк рд╕े рдпोрдЧ рдФрд░ рдз्рдпाрди рдХрд░рдиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा, рдЬिрд╕рд╕े рдЙрди्рд╣ें рддрдиाрд╡ рдк्рд░рдмंрдзрди рдоें рдорджрдж рдоिрд▓ी। рдЗрд╕рдХे рд╕ाрде рд╣ी, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдлोрд▓िрдХ рдПрд╕िрдб рдФрд░ рд╡िрдЯाрдоिрди рдбी рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ्рд╕ рд▓ेрдиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा।
рдЫрд╣ рдорд╣ीрдиे рдХी рдХрдб़ी рдоेрд╣рдирдд рдФрд░ рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдХे рдмाрдж, рдХрд╡िрддा рдХो рдкрддा рдЪрд▓ा рдХि рд╡े рдЧрд░्рднрд╡рддी рд╣ैं। рдЙрдирдХी рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХो "рдЙрдЪ्рдЪ рдЬोрдЦिрдо" рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡рд░्рдЧीрдХृрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा рдХ्рдпोंрдХि рдЙрдирдХी рдЙрдо्рд░ 35 рд╕े рдЕрдзिрдХ рдеी рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдкीрд╕ीрдУрдПрд╕ рдеा। рд▓ेрдХिрди рдХрд╡िрддा рдиे рдЕрдкрдиी рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ों рдХा рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдкाрд▓рди рдХिрдпा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдиिрдпрдоिрдд рд░ूрдк рд╕े рд╕рднी рдк्рд░рд╕рд╡рдкूрд░्рд╡ рдЬाँрдЪें рдХрд░рд╡ाрдИं, рдЕрдкрдиे рдм्рд▓рдб рдк्рд░ेрд╢рд░ рдФрд░ рдм्рд▓рдб рд╢ुрдЧрд░ рдХी рдиिрдЧрд░ाрдиी рдХी, рдФрд░ рд╕्рд╡рд╕्рде рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдХो рдЬाрд░ी рд░рдЦा।
рдХрд╡िрддा рдФрд░ рдЙрдирдХे рдкрддि рдиे рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рдмाрд░े рдоें рд╣рд░ рдЬाрдирдХाрд░ी рдкрдв़ी рдФрд░ рд╣рд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдбॉрдХ्рдЯрд░ рд╕े рдкूрдЫा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдПрдХ рдкेрд░ेंрдЯिंрдЧ рдХ्рд▓ाрд╕ рднी рдЬ्рд╡ाрдЗрди рдХी рдЬिрд╕рд╕े рдЙрди्рд╣ें рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдоिрд▓ा। 39рд╡ें рд╕рдк्рддाрд╣ рдоें, рдХрд╡िрддा рдиे рдПрдХ рд╕्рд╡рд╕्рде рдмрдЪ्рдЪी рдХो рдЬрди्рдо рджिрдпा। рдЖрдЬ, рдЙрдирдХी рдмेрдЯी 2 рд╕ाрд▓ рдХी рд╣ै рдФрд░ рдХрд╡िрддा рдЕрдкрдиी рдоाрддृрдд्рд╡ рдпाрдд्рд░ा рд╕े рдмेрд╣рдж рдЦुрд╢ рд╣ैं।
рд╕ीрдЦ: рдХрд╡िрддा рдХी рдХрд╣ाрдиी рд╣рдоें рд╕िрдЦाрддी рд╣ै рдХि рджेрд░ рд╕े рдоाрддृрдд्рд╡ рд╕ंрднрд╡ рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рд╕рдХ्рд░िрдп рднाрдЧीрджाрд░ी, рд╕्рд╡рд╕्рде рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी, рдиिрдпрдоिрдд рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рджेрдЦрднाрд▓ рдФрд░ рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै। рдпрд╣ рд╕िрд░्рдл рдЙрдо्рд░ рдХे рдмाрд░े рдоें рдирд╣ीं рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдЖрдкрдХे рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдорди рдХो рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рдмाрд░े рдоें рднी рд╣ै।
ЁЯЪА рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рдЕрдЧрд▓ी рдХाрд░्рд░рд╡ाрдИ: рдЕрдм рдХ्рдпा рдХрд░ें?
рдЗрд╕ рдЬाрдирдХाрд░ी рдХो рдкрдв़рдиे рдХे рдмाрдж, рдЖрдк рд╢ाрдпрдж рд╕ोрдЪ рд░рд╣ी рд╣ोंрдЧी рдХि рдЕрдм рдХ्рдпा рдХрд░ें। рдпрд╣ाँ рдХुрдЫ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдФрд░ рдХाрд░्рд░рд╡ाрдИ рдпोрдЧ्рдп рдХрджрдо рджिрдП рдЧрдП рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ें рдЖрдк рдЕрдкрдиी рдоाрддृрдд्рд╡ рдпाрдд्рд░ा рдХो рд╕рдлрд▓ рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдаा рд╕рдХрддी рд╣ैं:
1. рдЕрдкрдиे рдбॉрдХ्рдЯрд░ рд╕े рдмाрдд рдХрд░ें:
рдпрд╣ рд╕рдмрд╕े рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдХрджрдо рд╣ै। рдпрджि рдЖрдк 35 рдпा рдЙрд╕рд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдо्рд░ рдХी рд╣ैं рдФрд░ рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕ोрдЪ рд░рд╣ी рд╣ैं, рддो рддुрд░ंрдд рдЕрдкрдиे рд╕्рдд्рд░ी рд░ोрдЧ рд╡िрд╢ेрд╖рдЬ्рдЮ рд╕े рдоिрд▓ें। рдЕрдкрдиी рдпोрдЬрдиाрдУं, рдЪिंрддाрдУं рдФрд░ рдХिрд╕ी рднी рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рд╕рдорд╕्рдпा рдкрд░ рдЦुрд▓рдХрд░ рдЪрд░्рдЪा рдХрд░ें। рд╡े рдЖрдкрдХी рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд╕्рдеिрддि рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╕рдмрд╕े рдЕрдЪ्рдЫी рд╕рд▓ाрд╣ рджे рд╕рдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЖрдкрдХो рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдкрд░ीрдХ्рд╖рдгों рдФрд░ рддैрдпाрд░िрдпों рдХे рдмाрд░े рдоें рдмрддा рд╕рдХрддे рд╣ैं।
2. рдк्рд░ी-рдХंрд╕ेрдк्рд╢рди рдЪेрдХрдЕрдк рдХрд░рд╡ाрдПं:
рдЧрд░्рднрд╡рддी рд╣ोрдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े, рдПрдХ рд╡्рдпाрдкрдХ рдк्рд░ी-рдХंрд╕ेрдк्рд╢рди рдЪेрдХрдЕрдк рдХрд░рд╡ाрдПं। рдЗрд╕рдоें рдЖрдкрдХे рд╕рдордЧ्рд░ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХा рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा, рдХिрд╕ी рднी рдЕंрддрд░्рдиिрд╣िрдд рд╕्рдеिрддि рдХी рдкрд╣рдЪाрди рдХी рдЬाрдПрдЧी, рдФрд░ рдЖрдкрдХो рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рд▓िрдП рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдкрд░िрд╡рд░्рддрдиों рдпा рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ्рд╕ рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рджी рдЬाрдПрдЧी।
3. рдЕрдкрдиी рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдХो рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा рджें:
рдПрдХ рд╕्рд╡рд╕्рде рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдЖрдкрдХी рдк्рд░рдЬрдирди рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рдкрд░िрдгाрдоों рдоें рдмрдб़ा рдмрджрд▓ाрд╡ рд▓ा рд╕рдХрддी рд╣ै।
рд╕ंрддुрд▓िрдд рдЖрд╣ाрд░: рддाрдЬे рдлрд▓, рд╕рдм्рдЬिрдпां, рд▓ीрди рдк्рд░ोрдЯीрди рдФрд░ рд╕ाрдмुрдд рдЕрдиाрдЬ рдХा рд╕ेрд╡рди рдХрд░ें।
рдиिрдпрдоिрдд рд╡्рдпाрдпाрдо: рд╣рд░ рджिрди рдХрдо рд╕े рдХрдо 30 рдоिрдирдЯ рдХा рдордз्рдпрдо рд╡्рдпाрдпाрдо рдХрд░ें।
рддрдиाрд╡ рдк्рд░рдмंрдзрди: рдпोрдЧ, рдз्рдпाрди рдпा рдЕрдкрдиे рдкрд╕ंрджीрджा рд╢ौрдХ рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рддрдиाрд╡ рдХो рдХрдо рдХрд░ें।
рдзूрдо्рд░рдкाрди рдФрд░ рд╢рд░ाрдм рд╕े рдмрдЪें: рдпрджि рдЖрдк рдзूрдо्рд░рдкाрди рдХрд░рддी рд╣ैं рдпा рд╢рд░ाрдм рдкीрддी рд╣ैं, рддो рдЙрди्рд╣ें рддुрд░ंрдд рдЫोрдб़ рджें।
4. рдлोрд▓िрдХ рдПрд╕िрдб рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ рд▓ेрдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ें:
рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдХी рдХोрд╢िрд╢ рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рд╕े рдХрдо рд╕े рдХрдо рдПрдХ рдорд╣ीрдиा рдкрд╣рд▓े рдФрд░ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХे рдкрд╣рд▓े рддिрдоाрд╣ी (first trimester) рдХे рджौрд░ाрди рдлोрд▓िрдХ рдПрд╕िрдб рд╕рдк्рд▓ीрдоेंрдЯ рд▓ेрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै। рдпрд╣ рд╢िрд╢ु рдоें рди्рдпूрд░рд▓ рдЯ्рдпूрдм рджोрд╖ों рдХो рд░ोрдХрдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддा рд╣ै।
5. рд╕ंрд╕ाрдзрдиों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░ें:
рд╡िрд╢्рд╡рд╕рдиीрдп рднाрд░рддीрдп рд╕्рд░ोрдд: рднाрд░рддीрдп рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рд╕ंрдШ (IMA) рдпा рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдХी рд╡ेрдмрд╕ाрдЗрдЯों рдЬैрд╕े рд╡िрд╢्рд╡рд╕рдиीрдп рд╕्рд░ोрддों рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें।
рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╕рдоूрд╣: рдСрдирд▓ाрдЗрди рдпा рдСрдлрд▓ाрдЗрди рдРрд╕े рд╕рдоूрд╣ों рд╕े рдЬुрдб़ें рдЬрд╣ाँ рдЖрдк рдЕрди्рдп рдорд╣िрд▓ाрдУं рд╕े рдЬुрдб़ рд╕рдХें рдЬो рд╕рдоाрди рдЕрдиुрднрд╡ों рд╕े рдЧुрдЬрд░ рд░рд╣ी рд╣ैं। рдпрд╣ рднाрд╡рдиाрдд्рдордХ рд╕рдорд░्рдерди рдк्рд░рджाрди рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै।
6. рдзैрд░्рдп рд░рдЦें рдФрд░ рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рд░рд╣ें:
рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдоें рд╕рдордп рд▓рдЧ рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЦाрд╕рдХрд░ 35 рдХे рдмाрдж। рдзैрд░्рдп рд░рдЦрдиा рдФрд░ рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдмрдиाрдП рд░рдЦрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै। рдЕрдкрдиी рдк्рд░рдЧрддि рдХो рдЯ्рд░ैрдХ рдХрд░ें рдФрд░ рдпрджि рдЖрдкрдХो рд╕рд╣ाрдпрддा рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ो, рддो рдЕрдкрдиे рдЪिрдХिрдд्рд╕рдХ рдпा рдкрд░ाрдорд░्рд╢рджाрддा рд╕े рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХрд░рдиे рдоें рд╕ंрдХोрдЪ рди рдХрд░ें।
рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖: рдоाрддृрдд्рд╡ рдХी рдпाрдд्рд░ा рдоें рдЙрдо्рд░ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рд╕ंрдЦ्рдпा рд╣ै, рддैрдпाрд░ी рдФрд░ рдЬ्рдЮाрди рд╣ी рдЖрдкрдХी рд╢рдХ्рддि рд╣ै! ЁЯПБ
рдпрд╣ рд╕рдЪ рд╣ै рдХि 35 рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЙрдо्рд░ рдХे рдмाрдж рдЧрд░्рднрдзाрд░рдг рдФрд░ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХुрдЫ рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЪुрдиौрддिрдпों рдФрд░ рдЬोрдЦिрдоों рдХे рд╕ाрде рдЖрддी рд╣ै। рдЕंрдбाрдгुрдУं рдХी рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдФрд░ рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рдХрдоी, рдмांрдЭрдкрди рдХे рдмрдв़рддे рдоाрдорд▓े, рдФрд░ рдЬेрд╕्рдЯेрд╢рдирд▓ рдбाрдпрдмिрдЯीрдЬ, рд╣ाрдИ рдм्рд▓рдб рдк्рд░ेрд╢рд░, рд╕рдордп рд╕े рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рд╕рд╡ рдФрд░ рдЖрдиुрд╡ंрд╢िрдХ рдЕрд╕ाрдоाрди्рдпрддाрдУं рдЬैрд╕े рдЬोрдЦिрдоों рдХो рд╕рдордЭрдиा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै।
рд╣ाрд▓ांрдХि, рдпрд╣ рднी рдЙрддрдиा рд╣ी рд╕рдЪ рд╣ै рдХि рдЖрдзुрдиिрдХ рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдк्рд░рдпाрд╕ों рд╕े рдЗрди рдЪुрдиौрддिрдпों рдХा рд╕рдлрд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рд╕ाрдордиा рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдк्рд░ी-рдХंрд╕ेрдк्рд╢рди рдЪेрдХрдЕрдк рд╕े рд▓ेрдХрд░ рд╕्рд╡рд╕्рде рдЬीрд╡рдирд╢ैрд▓ी рдЕрдкрдиाрдиे, рдиिрдпрдоिрдд рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рджेрдЦрднाрд▓ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдФрд░ рдоाрдирд╕िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХा рдз्рдпाрди рд░рдЦрдиे рддрдХ, рдРрд╕े рдХрдИ рдХрджрдо рд╣ैं рдЬो рдЖрдк рдПрдХ рд╕्рд╡рд╕्рде рдФрд░ рд╕рдлрд▓ рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиाрдУं рдХो рдмрдв़ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдаा рд╕рдХрддी рд╣ैं।
рдпाрдж рд░рдЦें, рдХрд╡िрддा рдЬैрд╕ी рдХрдИ рднाрд░рддीрдп рдорд╣िрд▓ाрдПं рдЗрд╕ рдпाрдд्рд░ा рд╕े рд╕рдлрд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рдЧुрдЬ़рд░ी рд╣ैं। рдЙрдирдХी рдХрд╣ाрдиिрдпाँ рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдк्рд░рдоाрдг рд╣ैं рдХि рд╕рд╣ी рдЬ्рдЮाрди, рджृрдв़ рд╕ंрдХрд▓्рдк рдФрд░ рдЙрдЪिрдд рд╕рдорд░्рдерди рдХे рд╕ाрде, рдоाрддृрдд्рд╡ рдХी рдпрд╣ рдпाрдд्рд░ा рдЙрдо्рд░ рдХी рд╕ीрдоाрдУं рдХो рдкाрд░ рдХрд░ рд╕рдХрддी рд╣ै। рдЖрдкрдХी рдЙрдо्рд░ рд╕िрд░्рдл рдПрдХ рд╕ंрдЦ्рдпा рд╣ै; рдЖрдкрдХी рддैрдпाрд░ी, рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рд╣ी рдЖрдкрдХी рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ी рд╢рдХ्рддि рд╣ै।
ЁЯСЙ рдЕрдм рдЖрдкрдХी рдмाрд░ी рд╣ै!
рдХ्рдпा рдЖрдк рдЕрдкрдиी рдоाрддृрдд्рд╡ рдпाрдд्рд░ा рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рддैрдпाрд░ рд╣ैं? рд╣рдоाрд░े рдЕрди्рдп рд╕ंрдмंрдзिрдд рд▓ेрдЦों рдХो рдкрдв़рдХрд░ рдЕрдкрдиी рдпाрдд्рд░ा рдХो рд╕рд╢рдХ्рдд рдмрдиाрдПं:
ЁЯТб рдЙрди्рдирдд рд╕ुрдЭाрд╡:
рдХ्рд╡िрдЬ़ рдпा рдЗंрдЯрд░ेрдХ्рдЯिрд╡ рдЗрди्рдлोрдЧ्рд░ाрдлिрдХ: рдЖрдк рдЗрд╕ рдкोрд╕्рдЯ рдоें рдПрдХ рдЫोрдЯा рдХ्рд╡िрдЬ़ рдпा рдЗंрдЯрд░ेрдХ्рдЯिрд╡ рдЗрди्рдлोрдЧ्рд░ाрдлिрдХ рдЬोрдб़ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдЬो рдкाрдардХों рдХो рдЙрдирдХे рдЬोрдЦिрдо рдХाрд░рдХों рдХा рдЖрдХрд▓рди рдХрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░े рдпा рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдХी рддैрдпाрд░ी рдХे рдЪрд░рдгों рдХो рд╕рдордЭाрдП।
рднाрд░рддीрдп рд╕ांрдЦ्рдпिрдХी: рднाрд░рддीрдп рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рдк्рд░рдЬрдирди рдХ्рд╖рдорддा рдпा рдЧрд░्рднाрд╡рд╕्рдеा рдЬрдЯिрд▓рддाрдУं рдкрд░ рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдбेрдЯा рдпा рд╕рд░्рд╡ेрдХ्рд╖рдгों рдХे рд▓िंрдХ рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░ें।